در کتاب «اعجاز بیان»، دو خطبه بدون الف و بدون نقطه امیر مؤمنان علی(ع) شرح داده شده و بیش از 300 کلمه از این خطبه، لغات دشواری بود که در اثر مذکور تشریح و به زبان فارسی ترجمه شده اند.
با توجه به این که زبان عربی مشتمل بر 28 حرف است که 14 حرف آن بدون نقطه و 14 حرف دیگر نقطه دارد؛ یعنی اگر فردی بخواهد سخنرانی بدون نقطه داشته باشد، باید فقط با 14 حرف سخن بگوید و این ابتدا به ساکن چنین سخن گفتن غیر از بیان معجزه، شگفتی و اعجاز انگیز بودنش، نیست.
حضرت علی بن ابی طالب(ع) خطبه ای حدوداً 40 صفحه ای دارند که در این خطبه اصلاً حرف «الف» بکار برده نشده است؛ بنابراین، از لحاظ اعجاز کلامی سعی ما بر این بود که علی بن ابی طالب(ع)، امیر بیان بوده است.
محتوای این دو خطبه فوق العاده است؛ یعنی محتوای خطبه «بدون الف» به سرنوشت انسان(خلقت و جهان بینی) مربوط می شود و خطبه «بدون نقطه» نیز به معادشناسی و ازدواج پیامبر اکرم(ص) و ام سلمه اشاره می کنند.
البته این دو خطبه در نهج البلاغه وجود ندارد؛ یکی از این خطبه ها را امام رضا(ع) و دیگری از طریق روات دیگر نقل شده است.
پس از خواندن این دو خطبه که مجموعه 112 صفحه است، یک جهان بینی اسلامی بسیار مختصر نصیب انسان می شود؛ شیرینی بیان این دو خطبه، فوق العاده است.
در این اثر، از دو خطبه مذکور ترجمه روانی تهیه شده و هر دو خطبه به شعر هم تبدیل شده اند.
در این اثر، سعی شده لغات این دو خطبه را با لغت های قرن اول و دوم و کتب اصیل لغوی مثل لسان العرب، مجمع البحرین و... که با روایات ما بیشتر ممزوج است، تطبیق شود.
این اثر بهترین محتوا را در خصوص شناخت امیر المؤمنین(ع) داراست؛ لذا در پایان این اثر 50 سؤال چهار گزینه ای مطرح شده است، یعنی خلاصه کتاب در 200 محور در قالب سؤالات ذکر شده، آمده که قالب استفاده جهت برگزاری مسابقه از متن کتاب است.
مؤلف در خصوص این اثر می گوید: زمانی در خصوص این اثر با برخی از دانشجویان مقیم فرانسه و دیگر کشورها صحبت می کردم و مشتاقانه درخواست کردند که اجازه دهید این دو خطبه را به فرانسه ببریم و به زبان فرانسوی ترجمه کنیم که بنده هم مانعی نداشتم.
