فلسفه و ادبیات دو فعالیت فرهنگی و دو نماد پویایی هر تمدن است: یکی نمودار اندیشه و واقعیت و دیگری نشانِ تخیل و آرمانهای یک جامعهٔ انسانی است، اما هنوز متأسفانه هیچ پژوهشگری تأثیر و تأثّرات اندیشههای فلسفی اسلام از لطایف و ظرایف شعر و نثر فارسی و نیز کنشها و واکنشهای ادبیات فارسی را با حقایق بلند و متعالی فلسفه اسلامی به طور مستقل بررسی نکرده و انگیزهها، بهرهها و نتایج این تعامل و دادوستدها را که درآثار فیلسوفان ادیب یا ادبای فلسفهدان و تأثیر این اندیشمندان برجریان فکری و ادبی ایران آشکارا میتوان یافت، مورد پژوهش جدی قرار نداده است. کتاب حاضر نخستین گام در این راه است.